#Ziekteverzuim in het onderwijs

Elke organisatie krijgt te maken met verzuim en dit heeft impact. Het beïnvloedt de kwaliteit van dienstverlening -het onderwijs- en verhoogt de werkdruk. Het is vervelend voor werkgever en werknemer(s). Grip op verzuim is dus belangrijk. Op deze pagina gaan we dieper in op het onderwerp verzuim. Wat is het precies, hoe staat het met cijfers en wat kun je eraan doen?

Deel deze pagina:

Twee leerkrachten in een klaslokaal in gesprek met elkaar over ziekteverzuim

#Verzuim en ziek zijn

Bij verzuim denken veel mensen direct aan ziek zijn. Iemand kan niet komen werken om een medische reden. Denk bijvoorbeeld aan een paar dagen griep hebben, een fikse hoofdpijn of langer verzuim door een medische ingreep en een herstelperiode. Er kunnen echter veel andere niet-medische redenen zijn waarom een medewerker verzuimt. Mensen kunnen bijvoorbeeld ook verzuimen door privéomstandigheden, psychische redenen of situaties op werk zoals stress/werkdruk of een slechte sfeer op de werkvloer.

#Cijfers ziekteverzuim in het primair onderwijs

De cijfers liegen er niet om. Het gemiddelde verzuim voor 2023 voor het PO is volgens de cijfers van VfPf* 7,2%. Het gemiddeld verzuim voor onderwijzend personeel is 7,1%, voor ondersteunend personeel zelfs 7,6% en voor leidinggevenden 5,2%.
Verzuim kost een werkgever geld, maar dat is vaak niet eens de grootste zorg. In een krappe arbeidsmarkt en sector waar al langer sprake is van een tekort aan onderwijspersoneel, is het waarborgen van de kwaliteit en continuïteit van onderwijs misschien wel de grootste uitdaging. En als je dan bedenkt dat over 2023 het merendeel van verzuim langdurig verzuim was (langer dan 6 weken), dan vraagt dit om actie. Laten we daarnaast de werknemer zelf niet vergeten, deze zit ook niet met plezier ziek thuis. Dit had wellicht voorkomen kunnen worden. Gelukkig zijn er genoeg mogelijkheden tot verlaging van ziekteverzuim.

*Voor berekening van de verzuimpercentages wordt de ‘Standaard voor verzuimregistratie’ gevolgd. VfPf beschikt niet over het percentage dat iemand ziek is. Bij ziekte wordt uitgegaan van 100% arbeidsongeschiktheid. Hierdoor kunnen onze cijfers afwijken van DUO of CBS (zij beschikken wel over deze gegevens).

#Verzuim is te beïnvloeden

Wat de reden of oorzaak van het verzuim ook is, het is (deels) te beïnvloeden of te begeleiden op een manier die passend is bij de situatie. Een benadering die rekening houdt met de afwezigheidsoorzaak van de verzuimende medewerker, maar ook de bedrijfscontinuïteit van de werkgever. De oorzaak van het verzuim (of wel de afwezigheid) bepaalt hoe je als werkgever het best kunt handelen. 

#Hoe kun je ziekteverzuim verminderen?

Uitgangspunt is dat hoog verzuim over het algemeen het resultaat is van zaken die binnen de bedrijfsvoering niet goed gaan. Het is niet simpelweg het resultaat van de hoeveelheid werknemers die verzuimen/ zich ziek melden binnen een bepaalde periode.
De uitdaging zit hem in het boven tafel krijgen van de oorzaak. Is dit duidelijk dan kun je gericht actie ondernemen. Onze adviseurs kunnen hierbij ondersteunen en adviseren. Lees meer over hoe je op een gestructureerde manier verzuimt kunt terugdringen en hoe onze adviseurs hierin begeleiden. Of download het factsheet over onze Verzuimreductiebegeleiding.

#Verzuimbeleid en het verlagen van verzuim

Jouw verzuimbeleid speelt een belangrijke rol in het voorkomen en verlagen van verzuim. Hierin is vastgelegd hoe een organisatie, dus werkgever en werknemers, omgaan met verzuim en welke regels er gelden. Het ziekteverzuimbeleid maakt onderdeel uit van het arbo- en personeelsbeleid en heeft als doel:

  • Arbeidsongeschiktheid en beroepsziekten voorkomen
  • Ziekteverzuim tot een minimum beperken en spoedige re-integratie bevorderen
  • De wetgeving op dit gebied naleven

Een verzuimbeleid bevat een aantal vaste onderdelen en moet daarnaast passen bij jouw specifieke situatie. Het is dus voor elke organisatie anders.  Om schoolorganisaties in het primair onderwijs hiermee op weg te helpen, hebben we een handreiking voor het opstellen van een verzuimbeleid gemaakt inclusief een voorbeeld verzuimprotocol. 

Als werkgever ben je verplicht om een beleid te voeren dat zorgt voor de veiligheid en gezondheid van jouw medewerkers. Op Arbocatalogus PO vind je meer informatie over dit onderwerp in relatie tot langdurig ziekteverzuim en de rol van registratie en analyse van het ziekteverzuim in jouw organisatie.

#Verzuim verlagen: een aantal schoolvoorbeelden

Zoals je eerder al kon lezen: het verzuim in het primair onderwijs is hoog. Toch zijn er ook scholen waar dit niet het geval is. Waar komt dit door, wat zorgt ervoor dat deze scholen een laag of continu dalend verzuim hebben? Onderzoeksbureau Regioplan heeft dit onderzocht op 8 scholen. Het rapport Schoolvoorbeelden Best practices aanpak verzuim geeft inzicht in de aspecten die verzuim beïnvloeden en zorgen voor een laag verzuim. 

#Binnen jouw schoolorganisatie aan de slag met verzuim verlagen?

We maken graag kennis om samen met jou te kijken naar de mogelijkheden. 

Neem contact op met jouw regioteamNeem contact op met jouw regioteam

# Op de hoogte blijven?

Meld je aan voor onze nieuwsbrief en blijf op de hoogte van alle ontwikkelingen op het gebied van verzuimaanpak, arbo, re-integratiebegeleiding, wetgeving en personeelsbeleid in het primair onderwijs. 

#Inspirerende verhalen over verzuim verlagen

Benieuwd naar verhalen van andere besturen die hun verzuim omlaag wisten te brengen en hoe zij dit deden?

Print deze pagina