#Hoe zet ik incidentele NPO-gelden om in structurele en duurzame investeringen?

Het Nationaal Programma Onderwijs (NP Onderwijs of NPO) is een steunpakket van €8,5 miljard om schade op het gebied van onderwijs als gevolg van corona te herstellen. Met de NPO-gelden kunnen onderwijsinstelligen, waaronder die in het primair onderwijs, investeren in de sociaal-emotionele en cognitieve ontwikkeling van leerlingen en studenten en in het inhalen van coronavertragingen. Hierbij wordt gebruikgemaakt van een menukaart met interventies. Op deze pagina gaan we in op het duurzaam inzetten van de gelden voor structurele oplossingen voor uw schoolorganisatie en hoe het zit met de NPO-gelden en het Reglement Pf.

Het huidige reglement kent de definitie van Landelijke Subsidie in begripsbepaling 17. Dit betreft een subsidie verstrekt door de overheid. Het huidige reglement kent op basis van artikel 4:51 Reglement Pf 2021-2022 een vergoedingsgrond waarbij een school voor vergoeding in aanmerking kan komen, zodra zij op grond van een landelijke subsidie een werknemer heeft aangenomen, maar deze moet ontslaan vanwege wegvallen of verlaging van de landelijke subsidie. Niet alle NPO-gelden zijn subsidies, maar het zijn wel tijdelijke gelden die verstrekt worden vanuit de overheid. Alle gelden die vanuit de NPO worden verstrekt, hebben hetzelfde hoofddoel, namelijk herstel van problemen binnen het onderwijs die zijn voortgekomen vanuit de Coronacrisis. Daarom heeft het Participatiefonds ervoor gekozen om de NPO-gelden ook te laten vallen onder deze begripsbepaling. Op voornoemd artikel van het huidige reglement kan een beroep worden gedaan als de laatste dag van het arbeidscontract vóór 1-8-2022 ligt. 

Het huidige reglement kent de definitie van Landelijke Subsidie in begripsbepaling 17. Dit betreft een subsidie verstrekt door de overheid. Het huidige reglement kent op basis van artikel 4:51 Reglement Pf 2021-2022 een vergoedingsgrond waarbij een school voor vergoeding in aanmerking kan komen, zodra zij op grond van een landelijke subsidie een werknemer heeft aangenomen, maar deze moet ontslaan vanwege wegvallen of verlaging van de landelijke subsidie. Niet alle NPO-gelden zijn subsidies, maar het zijn wel tijdelijke gelden die verstrekt worden vanuit de overheid. Alle gelden die vanuit de NPO worden verstrekt, hebben hetzelfde hoofddoel, namelijk herstel van problemen binnen het onderwijs die zijn voortgekomen vanuit de Coronacrisis. Daarom heeft het Participatiefonds ervoor gekozen om de NPO-gelden ook te laten vallen onder deze begripsbepaling. Op voornoemd artikel van het huidige reglement kan een beroep worden gedaan als de laatste dag van het arbeidscontract vóór 1-8-2022 ligt. 

NPO-gelden bestaan uit: bedrag per leerling aan lumpsum, aanvullende bekostiging en subsidieregelingen. Een lumpsum bedrag krijgt de school automatisch. De andere twee soort NPO-gelden moet men aanvragen.  Als er werkloosheidskosten ontstaan nadat een dienstverband beëindigd is dat met NPO-gelden bekostigd is, dan maakt het niet uit met welk type NPO-gelden dat is gebeurd. De voorwaarde is dat wordt voldaan aan de vereisten van artikel 4:51 Reglement Pf 2021-2022.

Alleen als de extra inzet is gefinancierd met NPO-gelden en bij de beëindiging van het arbeidscontract wordt voldaan aan artikel 4:51 Reglement Pf 2021-2022, dan komen de werkloosheidskosten die ontstaan in aanmerking voor vergoeding. Het is daarvoor dan wel nodig dat de NPO-gelden/landelijke subsidie, op basis waarvan de werknemer is aangenomen, is gedaald of beëindigd.

Daar kunnen we niet vooraf een antwoord op geven. Of de eigen bijdrage verlaagd kan worden, hangt af van de wijze en de reden van beëindiging van het contract, en de inspanningen van de werkgever om de beëindiging te voorkomen.

De modernisering gaat uit van de eigen verantwoordelijkheid van werkgevers om uitkeringskosten te voorkomen en personeel duurzaam aan het werk te houden. Pas wanneer dit echt onmogelijk blijkt of niet lukt, komt het gemoderniseerde reglement van het Participatiefonds aan bod. Als een schoolbestuur tijdens het dienstverband alles heeft gedaan om iemand duurzaam aan het werk te houden en uitkeringskosten te beperken, en de beëindiging heeft plaatsgevonden op één van de gronden die in het reglement staan wordt de eigen bijdrage verlaagd naar 10%. In alle andere gevallen geldt een eigen bijdrage van 50%. Minimaal 50% van de uitkeringskosten zullen dus altijd door het Participatiefonds worden vergoed.

OCW heeft inmiddels aangegeven op de website nponderwijs.nl dat u voor deze kosten een bestemmingsreserve kunt opnemen.

Bij tijdelijke extra financiële middelen is het goed mogelijk dat als deze middelen vervallen er sprake is van een bedrijfseconomische reden voor ontslag. Maar daarbij wordt wel gekeken naar de volledige financiële situatie bij de werkgever. Als tegelijkertijd de overall bekostiging bijvoorbeeld omhoog is gegaan, dan is er mogelijk geen sprake van een bedrijfseconomische reden. Financieel is er dan namelijk ruimte om de medewerker te behouden, al dan niet door interne herplaatsing.

Het is bij aannemen van nieuw personeel belangrijk dat werkgevers zich richten op de vraag hoe zij deze mensen duurzaam voor de organisatie (of het PO) kunnen behouden en hoe zij ervoor kunnen zorgen dat de werkloosheidskosten beperkt blijven als een beëindiging toch onvermijdelijk blijkt. Bijvoorbeeld door op tijd en actief met een van-werk-naar-werk-traject aan de slag te gaan. De regioteams van VfPf ondersteunen en adviseren schoolbesturen met strategische personeelsplanning en duurzame inzetbaarheid van personeel. Immers: hoe lager de werkloosheidskosten hoe meer geld een werkgever kan investeren in personeel(sbeleid).

Concluderend wordt er dus geen specifieke verlagingsgrond opgenomen in het gemoderniseerde Reglement Pf voor het NP Onderwijs.

#Bestemmingsreserve opnemen

Bij de veelgestelde vragen op nponderwijs.nl staat hierover het volgende (5 april 2022):

Kan ik het geld ook inzetten na de periode van het NP Onderwijs?

De bestedingstermijn is februari 2022 verlengd met 2 jaar. Het is de bedoeling dat de extra middelen worden besteed in de schooljaren 2021-2022 tot en met 2024-2025, dus tot en met juli 2025. De verlenging geeft scholen meer ruimte om weloverwogen interventies te treffen in plaats van snelle keuzes om het geld op tijd uit te geven. Hier zijn ook de leerlingen bij gebaat.

De corona-vertragingen blijven wel urgent en significant. In het belang van de leerlingen, vragen we scholen ondanks het verlengen van de looptijd dus ook nog steeds om zo snel mogelijk plannen te maken deze vertragingen in te lopen.

In twee gevallen kunt u bestemmingsreserves opnemen:

• Als u middelen pas kunt uitgeven in het volgende kalenderjaar, maar wel binnen de looptijd van het NP Onderwijs.
• Als u na 1 augustus 2025 werkloosheidskosten verwacht voor personeel dat u met geld uit het programma hebt aangenomen. De werkgroep Richtlijnen voor de Jaarverslaglegging 660 bekijkt in het najaar of u voor werkloosheidskosten een voorziening mag vormen. De PO-Raad past dan zijn handreiking hierop aan.

Als u na de looptijd van het NP Onderwijs een wettelijk verplichte transitievergoeding verwacht, kunt u een voorziening hiervoor opnemen. Het gaat dan om personeel dat is aangesteld met de middelen uit het NP Onderwijs en van wie wordt verwacht dat zij ontslagen worden binnen of direct na de looptijd van het NP Onderwijs.

De middelen kunnen niet worden teruggevorderd als ze niet (tijdig) wordt uitgegeven.

Lees meer over de besteding van NP Onderwijs-middelen op de website van OCW nponderwijs.nl.

Lees hier meer over de Modernisering Pf.